Diwali is één van de belangrijkste Hindoefeesten. Het wordt wereldwijd door veel Hindoes gevierd. Ook in Suriname en in Nederland. Divali valt volgens de westerse kalender in oktober of november.
Een rij lichtjes
Het woord Diwali (of Dipavali, Diwali of Deevali) is afgeleid van Dipavali. Dit is een woord uit het Sanskriet. Het betekent: ‘een rij lichtjes’. Traditioneel gebakken olielampjes van klei (‘Dipa’) worden gevuld met een wattenlontje van katoen en met ghee (geklaarde boter). Tijdens Diwali worden in en rondom het huis lichtjes aangestoken.
Diwali staat bekend als het Lichtjesfeest. Tijdens dit feest wordt de overwinning van het goede op het kwade gevierd. De overwinning van het licht op de duisternis. Overwinning van de gelukzaligheid op de onwetendheid.
Het vieren van Diwali gaat gepaard met het eten van zoetig eten. In India wordt ook vuurwerk afgestoken. Diwali is een vrolijk feest en wordt vaak gevierd in gezinsverband. Het is een feest voor iedereen, voor jong en oud, man en vrouw, arm en rijk. Het wordt gevierd om het licht te verwelkomen in het leven. Het licht wordt geassocieerd met succes en hoop.
Voorspoed, geluk en rijkdom
Het is van origine het feest, waarop men Lakshmi – de godin van de voorspoed, het geluk en de rijkdom – uitnodigt om het huis te bezoeken en al haar inwoners te zegenen. Er worden zoveel mogelijk diya’s; kleine olielampjes van klei met een pit, overal in en om huis, bijvoorbeeld op vensterbanken of op balkons, neergezet en aangestoken. Zo kan Lakshmi gemakkelijk haar weg naar dit huis vinden. Ieder huis waar deze lampjes branden, zo gelooft men, wordt door Lakshmi bezocht en in de gebeden vraagt men of armoede en kwaad mogen verdwijnen en rijkdom en geluk hun intrede mogen doen. Vandaar ook de naam Diwali, afgeleid van het Sanskriet dipavali, dat letterlijk ‘een rij lichtjes’ betekent. Maar er zijn ook andere verklaringen voor het ontstaan van dit feest. Volgens een heel bekend verhaal, de Ramayana, wordt op dit feest de terugkeer van de held Rama en zijn vrouw Sita na een ballingschap van veertien jaar gevierd. Hoe het ook zij, het is een feest van vreugde en gezelligheid, dat door iedere hindoe uitbundig wordt gevierd.
Schoonmaken
Diwali een feest wat in het teken staat van schoonmaken. Het huis wordt daarom helemaal schoongemaakt. De geest wordt gezuiverd door meditatie. Het lichaam wordt gereinigd door minstens een week lang vegetarisch te eten en geen alcohol te gebruiken. Met een schoon lichaam, een heldere geest en een zuiver gemoed begint men aan de viering van Diwali.
Net als op andere belangrijke hindoefeesten vasten veel Hindoes tijdens Diwali. Zij eten geen vlees of ander voedsel, waarvoor dieren lijden of worden gedood. Dit vasten heeft te maken met het begrip Ahimsa (letterlijk: geen letsel). Ahimsa wordt doorgaans geïnterpreteerd als het tonen van vrede en ontzag voor alle voelende wezens. Wie zich hieraan houdt, beïnvloedt zijn karma op een positieve manier.
Meditatie is gericht op het één worden van het atman (‘ziel’) met het Brahman (‘opperste bewustzijn’). Door je gedachten te richten op God kan onze ziel samensmelten met God. Meditatie is een belangrijk onderdeel van yoga. Tijdens Diwali wordt er extra aandacht besteed aan meditatie om de geest te zuiveren om zo Diwali met de juiste instelling te vieren.
Het oud afsluiten, het nieuwe openen
De Heer Jezus Christus heeft eens het volgende verhaal verteld[1]:
“Een vrouw had tien drachmen huishoudgeld (een drachme was een Griekse munt tot de euro kwam en was dat ook al zo’n tweeduizend jaar geleden in de tijd van Jezus). Op een dag verloor zij er één. Wat deed zij? Zij stak de lamp aan. Dat was nodig in het oosters huis van die tijd, zonder elektrische verlichting en handige looplampen. Buitenlicht viel niet overal in het huis naar binnen, dus een extra lichtbron was nodig. Zij gaat zoeken. In het hele huis, alle hoeken, alle kamers. Waarom? Er wordt een drachme vermist. Wat vermist is, is waard om gevonden te worden!”
Wat doet zij als zij het muntstuk vindt? Als zij het gevonden heeft, roept zij haar vriendinnen en buren bijeen en zegt:
“Deel in mijn vreugde, want ik heb de drachme gevonden, die ik kwijt was”.
Diwali is een feest van schoonmaken, het hele huis, in alle hoeken. Het oude afsluiten en het nieuwe openen. Jezus Christus vergelijkt mensen die God zijn kwijtgeraakt als verloren munten. Hij is gekomen om het verlorene te zoeken. Jezus heeft gezegd:
“Zo, zeg ik u, heerst er ook vreugde onder de engelen van God over één zondaar die tot inkeer komt”.
[1] Dit verhaal is na te lezen in de Bijbel, in het bijbelboek Lukas. Hoofdstuk 15 vers 8 tot 10.
